नेपालको इतीहास

राज्यको उत्पत्तिसँगै स्वभावतः यसको सञ्चालन विधिको पनि विकास भएको हो । तर राज्यको उत्पत्तिसँगै कानुन वा संविधानको निर्माण भने भएको होइन । लामो समयसम्मको अभ्यासबाट विकसित प्रथा, परम्पराहरू कालान्तरमा कानुन वा संविधानका स्रोत बन्नआइपुगेका हुन् । यस सन्दर्भमा प्राचीन रोमन साम्राज्यका प्रथा, परम्परा र अभ्यास उल्लेख्य छन् । रोमन साम्राज्यमा देशको सर्वोच्च विधि निर्माण गर्ने […]

जंगबहादुर राणा (१८१७–१८७७) नेपालको इतिहासका एक विशिष्ट व्यक्तित्व हुन्, जसले देशको राजनीतिक इतिहासलाई एकदमै प्रभावशाली रूपमा बदल्न सफल भए। उनको जीवनको कथा महत्वाकांक्षा, राजनीतिक कौशल, र रणनीतिक निर्णयहरूको संगम हो। उनले राणा शासनको स्थापना गरी झन्डै एक शताब्दीसम्म चल्ने शक्ति संरचना निर्माण गरे। जंगबहादुर राणाकाे बाल्यकाल र प्रारम्भिक जीवन जंग बहादुर राणा, जो नेपालका पहिलो

मल्ल वंशको परिचय तेह्रौ शताब्दीको आरम्भदेखि नेपाल उपत्यकामा मल्लहरूको शासन व्यवस्था कायम भएको मानिन्छ। यस वंशका पहिलो शासक भनेर अरिमल्लको नाम लिइन्छ। तथापि अरिमल्लभन्दा धेरै अगाडिदेखि शासनमा मल्लहरूको सक्रियता थियो ।अरिमल्लभन्दा एक शताब्दीअघिदेखि नै मल्लहरू कुनै न कुनै रूपमा शासनमा सक्रिय भएको कुरा गोपाल राजवंशावली तथा केही अभिलेखहरूमा समेत पाइन्छ। मल्लहरू प्राचीन जाति मानिन्छन् ।

शाहावंशिय श्री ५ बडा महाराज धिराज पृथ्वीनारायण शाहाको जन्मदिनको अवसरमा पृथ्वी जयन्ती अर्थात राष्ट्रिय एकता दिवसको रूपमा  मनाउँने पहिलेनै घोषणा गरेको थियो र उक्त दिन  सार्वजनिक बिदाको घोषणा हाल आएर गय्रो।देशभित्र राजतन्त्रको हालिमुहाली र देशका जनताको राजाहरूप्रतिको चरम आक्रोशका कारण राजनीति पार्टी र आम जनतालेपनि राजाहरूलाई दुश्मनको रूपमा हेर्दै आएको अवस्थामा राजाहरू सबैलाई एउटै घानमा

नेपालमा इतिहासदेखी हाल सम्मका प्रधानमन्त्रीहरू र तिनिहरूको कार्यकाल । क्र.स. तस्विर नाम / पद र समयावधि १ भिमसेन थापा मुख्तियार बि.सं. १८६३ — १८९४ सम्म २ पं.रङ्गनाथ पौड्याल मुख्तियार बि.सं. १८९४ — १८९५ सम्म ३ पुष्कर शाह मुख्तियार बि.सं. १८९५ — १८९६ सम्म ४ रणजङ्ग पाण्डे मुख्तियार बि.सं. १८९६ — १८९७ सम्म ५ फत्यजङ्ग शाह

प्राचीनकालदेखि विभिन्न समयमा एकीकरण हुँदै टुक्रिदै गरेको विशाल स्वतन्त्र राष्ट्र नेपाल पूर्व मध्यकालमा आइपुग्दा मुख्य तीन राज्यमा विभाजित थियो । ती राज्यमा पश्चिमको खस मल्ल राज्य, मध्यभागको नेपालमण्डल अन्तर्गतका मल्ल राज्य र दक्षिण पूर्वको तिरहुत वा कर्णाटक राज्य पर्छन् । ती राज्यहरू मध्यकालको पछिल्लो समयमा सानासाना राज्यमा विभाजन भएको पाइन्छ । पृथ्वीनारायण शाहले एकीकरण गर्ने

नेपाल गौरवशाली इतिहास बोकेको देश हो । नेपालको इतिहास निकै प्राचीन मानिन्छ । नेपाललाई सत्ययुगमा सत्यवती, त्रेतायुगमा तपोवन र द्वापरयुगमा मुक्तिसोपान भनिन्थ्यो । पौराणिक कालका विभिन्न ग्रन्थमा नेपाल नाम उल्लेख भएबाट नेपालको इतिहास निकै प्राचीन भएको अनुमान लगाउन सकिन्छ । पश्चिम नेपालको बुटवलक्षेत्रमा पाइएको रामापिथेकस मानवको अवशेषले एक करोड वर्षभन्दा अगाडिदेखि नै नेपालमा मानवको बसोबास

राणा शासनको अन्त्यतिर २००४ साल माघ १४ का दिन राणा प्रधानमन्त्री पद्म शमशेरले जारी गरेको नेपाल सरकारको वैधानिक कानुन नै नेपालको पहिलो संविधान हो । यसअघि नेपालको इतिहासमा कुनै पनि लिखित वा अलिखित संविधानको रूपरेखा पाइँदैन । नेपालको संवैधानिक विकासलाई निम्नानुसार उल्लेख गर्न सकिन्छ । नेपाल सरकारको वैधानिक कानुन, २००४ यो नेपालको पहिलो संविधान हो

पृथ्वीनारायण शाह गोरखाको राजा हुँदा भारतमा इष्ट इण्डिया कम्पनीको नाममा अंग्रेज सरकारको स्थापना र विस्तार भैरहेको थियो । विगतको एकीकृत नेपाल विविध कारणले बाइसे चौबीसे राज्यमा विभाजित भई एक आपसमा शत्रुतापूर्ण व्यवहार र युद्धमा सीमित थिए ।एकातर्फ देशको राष्ट्रिय अखण्डता सङ्कटमा थियो भने अर्कोतर्फ आर्थिक विकास अवरुद्ध थियो । यस चुनौतीपूर्ण घडीमा पृथ्वीनारायण शाहले राष्ट्रिय

नेपालको तिब्बत र चीनसँग ज्यादै पुरानो सम्बन्ध रहेको छ । लिच्छविकालीन ठकुरी राजा अंशुवर्माको समयदेखि सुदृढ बन्दै आएको नेपाल–चीन–तिब्बत सम्बन्ध पछिका वर्षहरूमा अझ सुदृढ बन्दै आएको पाइन्छ । नेपाल–चीन–तिब्बतबीच सन् १७८८, सन् १७९१ र सन् १८५५ मा गरी तीनपटक ठूला युद्धहरू भए । प्रथम युद्ध वि.सं. १८४६ जेठ (सन् १७८९ जुन २) मा भएको केरूङ